Tạp chí
 
Năm 2025
 
Số 6 [12 - 2025], Năm thứ XXXIV - Xem trước

Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí nhận dạng đất hiếm trong vỏ phong hóa

https://tapchi.hoimovietnam.vn/vi/archives?article=25063

  • Cơ quan:

    1 Liên đoàn Địa chất Xạ - Hiếm, Xuân Phương, Hà Nội, Việt Nam
    2 Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, 67 Chiến Thắng, Thanh Liệt, Hà Nội, Việt Nam
    3 Trường Đại học Mỏ - Địa chất, 18 Phố Viên, Hà Nội, Việt Nam

  • *Tác giả liên hệ:
    This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  • Nhận bài: 10-09-2025
  • Sửa xong: 15-10-2025
  • Chấp nhận: 20-10-2025
  • Ngày đăng: 01-12-2025
Trang: 23 - 28
Lượt xem: 283
Xem onlineXem online
Lượt tải: 8
Tải về PDF
★★★★★Yêu thích: , Số lượt: 0
  • ★
  • ★
  • ★
  • ★
  • ★
Bạn yêu thích

Tóm tắt:

Các mỏ đất hiếm kiểu hấp phụ ion trong vỏ phong hóa là một trong những loại hình khoáng sản chiến lược có giá trị cao và công nghệ khai thác tuyển đơn giản, đã được phát hiện và khai thác rộng rãi tại Trung Quốc, Myanmar và gần đây là Việt Nam. Bài báo này trình bày một hệ thống 6 nhóm tiêu chí nhận dạng địa chất–môi trường phục vụ công tác điều tra, thăm dò và đánh giá tiềm năng mỏ đất hiếm trong vỏ phong hóa, bao gồm: (1) Đặc điểm đá mẹ, (2) Địa hình–địa mạo, (3) Chỉ số biến đổi hóa học, (4) Điều kiện khí hậu, (5) Thành phần khoáng vật sét hấp phụ, và (6) Dạng tồn tại của REE và phương pháp nhận dạng hiện trường. Thông qua tổng hợp các nguồn tài liệu trên thế giới và dữ liệu thực địa tại Việt Nam, bài viết nhấn mạnh vai trò ảnh hưởng của đá mẹ felsic giàu REE, khí hậu nhiệt đới–cận nhiệt đới ẩm kéo dài, địa hình đồi thoải, quá trình phong hóa và sự hiện diện của các khoáng vật sét có khả năng trao đổi ion cao (kaolinit, halloysit, illit...) đối với sự hình thành đất hiếm trong vỏ phong hóa. Đồng thời, bài báo cũng đề xuất một số tiêu chí phụ như độ dày tầng phong hóa, chỉ số HREE/LREE, Ce/Ce*… giúp hỗ trợ đánh giá và dự báo tiềm năng quặng hóa. Kết quả nghiên cứu này góp phần xây dựng khung tiêu chí chuẩn hóa, phục vụ định hướng công tác điều tra và đánh giá tài nguyên đất hiếm tại Việt Nam trong bối cảnh nhu cầu đất hiếm toàn cầu ngày càng gia tăng.

Trích dẫn
Hoàng Văn Dũng, Trịnh Đình Huấn, Nguyễn Văn Lâm, Trịnh Đức Thiện, Hoàng Thị Thoa và Ngô Xuân Đắc, 2025. Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí nhận dạng đất hiếm trong vỏ phong hóa, Tạp chí Công nghiệp Mỏ, số XXXIV, kỳ 6, tr. 23-28.
Tài liệu tham khảo

[1]. Bao, Z., & Zhao, Z. (2008). Geochemistry of mineralization with exchangeable REY in the weathering crusts of granitic rocks in South China. Ore Geology Reviews, 33(3–4), 519–535.

[2]. Chen, H., Liu, J., Zeng, Q., et al. (2020). REE-rich granites and weathering profiles in South China: Implications for the formation of ion-adsorption-type rare earth deposits. Journal of Geochemical Exploration, 217, 106558.

[3]. Li, Y., Li, W., Deng, W., et al. (2020). Geomorphic evolution and preservation of ion-adsorption-type rare earth element deposits in South China. Ore Geology Reviews, 117, 103308.

[4]. Lu, Y., Jiang, S., Yuan, Z., et al. (2020). Weathering behavior and REE mobility in peralkaline rocks: Insights from Madagascar REE-rich regolith. Journal of Asian Earth Sciences, 196, 104383.

[5]. Nesbitt, H.W., & Young, G.M. (1982). Early Proterozoic climates and plate motions inferred from major element chemistry of lutites. Nature, 299, 715–717.

[6]. Nguyễn Đắc Đồng và nnk (1997). Báo cáo tìm kiếm đất hiếm nhóm nặng và khoáng sản đi kèm phần Tây Bắc Việt Nam. Lưu trữ: Liên đoàn Địa chất Xạ – Hiếm, Hà Nội.

[7]. Nguyễn Văn Hòa và nnk (2021). Báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản quặng đất hiếm khu vực Bến Đền, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai. Lưu trữ: Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất, Hà Nội.

[8]. Sanematsu, K., & Watanabe, Y. (2016). Characteristics and genesis of ion adsorption-type REE deposits. Reviews in Economic Geology, 18, 53–67.

[9]. Trịnh Đình Huấn và nnk (2011). Báo cáo kết quả điều tra đánh giá tiềm năng đất hiếm khu vực Bến Đền, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai. Lưu trữ: Trung tâm Thông tin Lưu trữ Địa chất, Hà Nội.

[10]. Wu, C., Li, W., Yang, X., et al. (2020). Mineralogical and chemical characteristics of ion-adsorption-type rare earth deposits in South China: Implications for exploration and exploitation. Ore Geology Reviews, 117, 103276.

[11]. Wu Chengyu, Huang Dianhao (1990). REE Geochemistry in the Weathered Crust of Granites, Longnan Area, Jiangxi Province. Chinese Science Bulletin, 35(6), 498–503.

[12]. Xu, C., Wang, L., Yu, C., et al. (2017). Geochemical characteristics and weathering mechanism of ionadsorption type REE deposit in Longnan, South China. Geochemistry: Exploration, Environment, Analysis, 17(2), 99–111.

Các bài báo khác